Powszechnie przyjmuje się, że częstość występowania nadwagi i otyłości u zwierząt w ostatnich latach znacząco wzrosła. Nadmierna masa ciała jest najczęstszym problemem zdrowotnym u zwierząt towarzyszących i ma olbrzymi wpływ na zdrowie i dobrostan zarówno zwierząt, jak i ich właścicieli
Otyłość to nadmierna ilość białej tkanki tłuszczowej. Badania epidemiologiczne przeprowadzone na ludziach wskazują, że wzrost masy tłuszczu w organizmie jest skorelowany ze zwiększoną zachorowalnością i śmiertelnością.
Psy mają nadwagę, kiedy ich masa ciała jest większa o 15% od optymalnej masy ciała, a otyłe, kiedy ich masa ciała jest większa o ponad 30% od optymalnej masy ciała.
Jakie są przyczyny występowania otyłości u psów ?
- Predyspozycje rasowe :wykazano je u kilku ras psów, w tym cairn terierów, west highland white terierów, terierów szkockich, owczarków szetlandzkich, bassetów, cavalier king charles spanieli, jamników, beagle, cocker spanieli oraz labradorów
- Wiek :Kiedy zwierzę zaczyna się starzeć, zmniejsza się jego masa mięśniowa, co powoduje zmniejszenie całkowitego dziennego zapotrzebowania energetycznego. Zmniejszenie masy mięśniowej jest jeszcze większe, gdy towarzyszy mu spadek aktywności zwierzęcia. Całkowite dzienne zapotrzebowanie energetyczne 7-letniego psa średniej wielkości może zmniejszyć się nawet o 20% w porównaniu z zapotrzebowaniem pokarmowym tego samego psa w młodości. Jeżeli nie dojdzie do zmniejszenia ilości spożywanego pokarmu proporcjonalnie do tego spadku zapotrzebowania energetycznego, masa ciała zwierzęcia zaczyna rosnąć.
- Sterylizacja /kastracja :Skutkiem sterylizacji jest brak hormonów płciowych we krwi krążącej, co powoduje spowolnienie tempa metabolizmu i predysponuje zwierzęta wysterylizowane do nadwagi lub otyłości. Zmiany poziomów hormonów płciowych bezpośrednio po sterylizacji wpływają na ośrodek sytości w mózgu poprzez zmiany stężeń leptyny i greliny, a możliwe że także pośrednio poprzez ujemny wpływ na metabolizm komórek oraz hormonalną regulację pobierania pokarmu.
- Leki :glikokortykosteroidy ,leki przeciw padaczkowe.
- Żywienie :Do nadmiernego przyrostu masy ciała u psów mogą się również przyczyniać czynniki żywieniowe. Liczba podawanych posiłków i przekąsek, zjadanie resztek ze stołu oraz obecność zwierzęcia podczas przygotowywania lub spożywania przez właściciela posiłków mogą bezpośrednio przyczyniać się do przyrostu masy ciała u psów.
Powszechnie wiadomo, że otyłość u ludzi niesie wiele konsekwencji. Obecnie zaczynamy także dokładniej poznawać konsekwencje otyłości u psów .
- Długość życia: Tak jak u ludzi skraca się o na u zwierząt otyłych .
- Zaburzenia endokrynologiczne : cukrzyca ,insulinooporność ,niedoczynność tarczycy.
- Schorzenia ortopedyczne : otyłe psy częściej zapadają na chorobę zwyrodnieniową stawów ,częściej też doznają urazów więzadła krzyżowego doczaszkowego .
- Choroby sercowo- naczyniowe i nadciśnienie :Otyłość może mieć znaczący wpływ na czynność układu oddechowego oraz jest potwierdzonym czynnikiem ryzyka zapadnięcia tchawicy u psów ras małych. Inne choroby układu oddechowego, które są często pogłębiane przez otyłość, to porażenia krtani, astma oraz zespół niedrożności dróg oddechowych u psów ras krótkoczaszkowych.
- Zaburzenia płciowo -moczowe :Ostatnio opisano związek pomiędzy otyłością i niektórymi przypadkami nietrzymania zwieracza cewki moczowej.Okazuje się bowiem, że odchudzenie otyłych psów z nietrzymaniem zwieracza cewki moczowej jest bardzo często jedynym czynnikiem niezbędnym do przywrócenia jego pełnej czynności.
- Nowotwory: Wiadomo, że otyłość predysponuje ludzi do różnego rodzaju nowotworów, takich jak rak piersi, jelita grubego, komórek nerek oraz przełyku.Ostatnie badania epidemiologiczne pochodzące od psów i kotów sugerują, że także zwierzęta z nadwagą i otyłe mają zwiększone ryzyko rozwijania się nowotworów.Ponadto u psów z nadwagą stwierdzono zwiększone ryzyko rozwijania się raka z komórek przejściowych pęcherza moczowego.